Plan restrukturyzacyjny jest obligatoryjnym i kluczowym elementem każdego postępowania restrukturyzacyjnego. Jest to dokument o charakterze prawno-ekonomicznym, który zawiera charakterystykę przedsiębiorstwa dłużnika, przyczyny trudnej sytuacji, pełny opis wraz z przeglądem planowanych środków restrukturyzacyjnych a także harmonogram wdrażania poszczególnych działań oraz prognozy dotyczące zysków i strat na kolejne lata funkcjonowania dłużnika. Jego minimalną zawartość ustawodawca wskazał wprost w art. 10 p.r. W przypadku przedsiębiorstw, których rozmiar bądź charakter uniemożliwia sporządzenie planu restrukturyzacyjnego zawierającego wszystkie elementy z art. 10 p.r., możliwe jest pominięcie tych z nich, które nie wypływają na możliwość oceny realności wykonania układu. Ograniczenie planu wymaga jednak sporządzenia odrębnego uzasadnienia.
Sporządzenie rzetelnego planu restrukturyzacyjnego wymaga znacznej wiedzy prawno-ekonomicznej oraz doświadczenia w restrukturyzacji przedsiębiorstw. Zasadniczo, autorem planu powinien być zarządca, wyjątkowo, w szczególnie uzasadnionych przypadkach może go sporządzić inny podmiot. Jest to pożądane przede wszystkim wtedy, gdy dłużnik prowadzi działalność gospodarczą w branży wymagającej bardzo specjalistycznej wiedzy. Zlecenie sporządzenia planu restrukturyzacyjnego podmiotowi zewnętrznemu może być jednak konieczne także wtedy, gdy ze względu znaczną liczbę wierzycieli i skomplikowanie sytuacji prawnej przedsiębiorstwa, zarządca nie byłby w stanie pogodzić sporządzenia rzetelnego planu restrukturyzacyjnego, z równoczesnym sporządzeniem spisu inwentarza oraz spisu wierzytelności. Działanie takie wymaga jednak zgody sędziego-komisarza. Podstawowym terminem na złożenie planu jest termin 30 dni od dnia otwarcia postępowania, jednak może on zostać przedłużony do 3 miesięcy.
Rola planu restrukturyzacyjnego jest szczególnie istotna w postępowaniu sanacyjnym. Zatwierdzenie planu jest bowiem warunkiem podejmowania takich działań sanacyjnych jak redukcja zatrudnienia, zbywanie mienia czy odstąpienia od niektórych umów. W związku z powyższym, postanowienie o zatwierdzeniu planu wydaje się po uzyskaniu opinii rady wierzycieli. Plan taki jest także szczególny pod względem treści. W odróżnieniu od pozostałych postępowań restrukturyzacyjnych, w postępowaniu sanacyjnym plan nie musi odwoływać się do przedstawionych przez dłużnika propozycji układowych.
Prawidłowo sporządzony plan restrukturyzacyjny pozwala na racjonalną i popartą danymi ocenę perspektywy naprawy przedsiębiorstwa dłużnika. Dzięki niemu wierzyciele mogą prognozować, czy prowadzone postępowanie ma szanse powodzenia oraz czy powinni udzielić poparcia przedstawionym propozycją układowym. Umożliwia on także weryfikację wystąpienia jednej z negatywnych przesłanek zatwierdzenia układu, tj. oczywistej niewykonalności układu.