RAPORT: Restrukturyzacje w Polsce 2021. Raport roczny
Rok 2021 był kolejnym, w którym na restrukturyzacje w Polsce znacząco wpłynęła pandemia. Na kryzys i zwiększone zapotrzebowanie przedsiębiorców na procesy oddłużeniowe ustawodawca zareagował wprowadzeniem w Tarczy 4.0 Uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego (UPR), które po półtora roku funkcjonowania, 1 grudnia 2021 r., zostało zastąpione nowym Postępowaniem o zatwierdzenie układu, przez praktyków zwanym PZU 2.0.
Statystyki, które prezentujemy w naszym najnowszym Raporcie pokazują, że przedsiębiorcy chętnie korzystali z restrukturyzacji w uproszczonej odsłonie. Liczba otwieranych postępowań UPR rosła od momentu jego wprowadzenia w 2020 i ten trend utrzymywał się w całym 2021 r.
W związku z tym, że restrukturyzacje w roku 2021 są konsekwencją zmian legislacyjnych wprowadzonych w pierwszych miesiącach pandemii, dla kompleksowego obrazu sytuacji konieczne jest odwołanie się w raporcie także do danych statystycznych za 2020 r.
Liczba otwieranych postępowań restrukturyzacyjnych
Liczba nowych postępowań restrukturyzacyjnych w 2021 r wzrosła w stosunku do 2020 ponad dwukrotnie (o 131%), co było wynikiem kryzysu wywołanego przez pandemię oraz wprowadzenia do polskiego systemu prawnego UPR, które dominowało wśród wszystkich otwieranych postępowań restrukturyzacyjnych w 2021 r. (91%).
Tak gwałtowny wzrost liczby postępowań restrukturyzacyjnych w relatywnie krótkim okresie spowodował duże obciążenie sądów restrukturyzacyjnych. Trend silnie wzrostowy zauważalny jest już od 2020 r., czyli od momentu wprowadzenia UPR. Na pierwsze pozycje wysuwają się Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie (ponad 350 spraw) i Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w Poznaniu (ponad 250 spraw).
Efektywność i czas trwania postępowań restrukturyzacyjnych
Najbardziej skutecznym postępowaniem restrukturyzacyjnym jest „stare” postępowanie o zatwierdzenie układu. Postępowanie to, pomimo braku popularności wśród dłużników, w 64% przypadków kończyło się̨ zatwierdzeniem układu. Na drugim miejscu uplasowało się̨ przyspieszone postępowanie układowe, a na trzecim postępowanie układowe. UPR zajęło dopiero czwarte miejsce. Wysoce prawdopodobne jest jednak, że po uwzględnieniu danych z przełomu października i listopada 2021 r. UPR okazałoby się̨ skuteczniejsze. Tę tezę zweryfikujemy w kolejnym raporcie.
Czas trwania postępowań nie ulega zmianom. Najdłużej trwa postępowanie sanacyjne – w większości przypadków od roku do 2 lat. Wynika to przede wszystkim ze specyfiki tego rodzaju postępowania i możliwości podjęcia w jego ramach wielu działań, takich jak np. zwolnień pracowników czy odstąpienia od nierentownych kontraktów. Ten trend utrzymuje się od 2016 r., a więc zaskoczeń w tym przypadku nie ma.
Najszybciej przeprowadzanym postępowaniem było uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, ale i tu brak zaskoczenia, ponieważ czas trwania UPR wynika wprost z przepisów ustawy. Zgodnie z regulacjami przedsiębiorca ma tylko 4 miesiące na złożenie wniosku o zatwierdzenie układu, zaś sąd restrukturyzacyjny powinien rozpoznać́ wniosek w ciągu 2 tygodni. Jeśli uproszczona restrukturyzacja zajmowała ponad 5 miesięcy, to najprawdopodobniej z uwagi na dłuższy czas potrzebny na rozpoznanie wniosku o zatwierdzenie układu przez sąd, a także możliwe postępowania zażaleniowe.
Struktura branżowa
Analizując liczbę̨ otwieranych postepowań́ restrukturyzacyjnych pod kątem branż, w których działają̨ dłużnicy okazuje się̨, że na pierwszym miejscu są przedsiębiorcy zajmujący się szeroko pojętym handlem, zarówno hurtowym, jak i detalicznym (401 postępowań). Następnie na postępowania restrukturyzacyjne decydują się przedsiębiorstwa związane z rolnictwem, łowiectwem i rybactwem (384 postępowania), a ostatnie miejsce na podium przysługuje przedsiębiorcom zajmującym się̨ przetwórstwem przemysłowym (344 postępowania).
Powyższe wynika z trwającej w 2021 r. pandemii COVID-19, która niekorzystnie wpływa na łańcuchy dostaw oraz nawyki konsumentów.
Pełen raport Zimmerman Filipiak Restrukturyzacja SA oraz Solvobot dostępny jest TUTAJ.